Ortodonti
Ortodonti
Baş ve boyun bölgesindeki iskeletsel ve dişsel sorunların önlenmesi, teşhisi ve tedavisi ile
ilgilenen bilim dalıdır. Ortodontik tedavi, hareketli apareylerden, dişlerin dış yüzeylerine takılan
braketler ve bunlara adapte nikel titanyum ya da çelik tellere, iskeletsel destek ekipmanlarından,
dişlerin iç taraflarına takılan lingual braketlere kadar pek çok yöntemi içermektedir.
Ortodontik tedavide kullanılan materyaller acısından teknoloji ne kadar gelişse de, tedavi
prensipleri değişmemektedir. Erken teşhis, ortodontik bozuklukların önlenmesi ve düzeltilmesi için
çok büyük önem arzeder Toplumdaki gelişim ve sosyal ilerlemeyle beraber, erişkin kişilerin de
ortodontik tedavi ihtiyacı artmıştır.Ortodontik tedavide yaş sınırı büyük oranda ortadan kalkmıştır.
Günümüzde gittikçe daha fazla sayıda erişkin hasta, ortodontik tedavi arzu etmektedir.
Ortodontal problemler, sadece çocukluk çağında oluşmaz. Diş kaybı, dişeti rahatsızlıkları gibi
nedenlerden ötürü ileri yaşlarda da oluşabilir. Bu sorunların tedavisi, estetik problemleri
düzeltmekten öte, çiğneme sistemini düzenleyerek dişlerin ömrünü de uzatır. Menapoz, dişeti
rahatsızlığı veya çekim sonucu ortaya çıkan boşluklar(diastemalar) ortodontik tedavi ile
düzeltilebilir. Bu şekilde görüntünün düzelmesinin yanı sıra dişlerin birbirleriyle ilişkisi
bütünlestirilerek dişleri taşıyan kemik yapısı da güçlendirilmiş olur.
Ortodontik tedavıde kullanılan malzemeler gelişerek diş renginde braketler, şeffaf apareyler ve
dişlerin iç yüzeylerine takılan (lingual) braketler geliştirilmiştir. Böylece yetişkin hastalar son
derece kolay biçimde tedavi olabilmektedir.
Porselen Braketler: Ortodonti
Metal braketlere alternatif olarak, porselen braketler üretilmektedir. Bu braketler diş renginde ya
da şeffaftır ve çok yakından bakılmadıkça fark edilmezler. Ayrıca, kullanılan teller beyaz renkli
materyallerle kaplanabilir, bu sayede çoğunlukla hiç fark edilmeden ortodontik tedavi
görebilirsiniz.
Metal braketler:
Standart ortodonti ekipmanlarıdırlar.dişlerin dış yüzeylerine uygulanırlar.kolay ve pratik
uygulanmasının yanı sıra hastadan hastaya tedavi süresi değisse bile yine de en kolay tolere
edilebilen aparatlardır.
Retainer:
Tedavi bitiminden sonra köpek dişlerinin iç tarafına yerleştirilen sabit tutucu tellerdir. Tedavinin
geri dönmesini engeller.Bircok hastada kullanılagelen bu teller Sx adı veiılen şeffaf zar şeklindeki
aparatlarla beraber kullanılabilirler. Teknoloji ne kadar gelişmiş olursa olsun her ortodontik
tedavide en önemli husus doğru teşhis ve doğru tedavi planlamasıdır. Bu sayede hastaların
tedavileri mümkün olan en kısa sürede bitirilebilir.
Diş Çürüğü Nedir?
Birşey yer ya da içerken ( özellikle şekerli gıdalar), ağız ve içerisindeki bakteri (plak) asit üretir. Bu asit dişlerin üzerinde delikler oluşturabilir ( diş çürüğü). Dişlerin, yemek yedikten ya da şekerli içecekleri tükettikten bir saat sonraya kadar bu asit saldırısına maruz kalabilir.
Beslenme ve braketler
Braketlerin varsa dikkatli beslenmek bir zorundalıktır. Braketler ve teller kırılgandır, yanlış gıda tüketilmesi braketlerin kopmasına ve /veya diş tellerinin zedenlenmesine neden olur. Kopan ya da gevşeyen braketler dişlerini doğru konuma getiremeyeceği için tedavi süresi uzar.
Beslenme alışkanlığımı değiştirmeli miyim?
Daha yumuşak gıdaları tercih etmen tedavinin seyri için önemlidir. Braketler takıldıktan hemen sonra ve kontrol randevularından sonra çorba, makarna, yoğurt ve peynir gibi ufak lokmalar halinde tüketilebilen ya da çiğneme gerektirmeyen gıdaları tercih edebilirsin. Bunun nedeni dişlerin ısırmaya daha hassas olmalarıdır. Bu durum birkaç gün sürebilir. Sandviçleri, meyve sebzeleri ise ısırmak yerine küçük parçalara bölerek yemelisin.
Atıştırmalık gıdaları yiyebilir miyim?
Günde üç öğün düzenli beslenmek, atıştırmalıklara kıyasla dişlerin ve vücudun için daha sağlıklıdır.
Öğün aralarında ne tür yiyecek ve içecekleri tüketebilirim?
Öğün aralarında acıkırsan sağlıklı gıdaları tercih etmelisin. Bunlar; tam tahıl ekmeği,beyaz peynir, sade kraker, meyve sebzelerdir. Susadığında ise, sade süt ya da su içmen daha doğru tercihler olacaktır.Meyve suları çok fazla şeker içerdiklerinden öğün aralarında değil ana öğünlerde tercih edilmedir.
Tedavi süresince uzak durulması gereken yiyecek ve içecekler
Sert , yapışkan ve gevrek yiyecekler problemlere neden olabilir.
Karamelli gıdaler, jelibon ve lolipop gibi yapışkan gıdalardan braketleri kopartabileceği ve telleri kırabileceği için uzak durulmalıdır. Bunun yanında zeytin ve erik gibi gıdaların çekirdekleri elle çıkartılmalı ve ondan sonra tüketilmelidir.
Elma, çiğ havuç ve kereviz, simit, pizza kenarı, kabuklu yemişler, bisküvi, tavuk kanadı ve pirzola gibi sert ve gevrek yiyeceklerin de ufak parçalara bölünerek arka dişlerle çiğnenmesi doğru olacaktır.
Asitli içecekler ve meşrubatlar, öğün sırasında tüketildiği takdirde bile dişlere zarar verebilir. Bu nedenle tedavi süresince uzak durulmalıdır. Çikolata ve şeker tüketim minumumda tutulmalı, bu tip gıdalar sadece ana öğünlerde yenmelidir.
Braketlerime zarar vermeyi sürdürürsem ne olur?
Braketlerine sık sık zarar veriyorsan tedavi süren uzayacaktır. Ortodontik tedavi süreni mümkün olduğu kadar kısaltmak için daha yumuşak yiyecekler tüketerek braketlerin kopmamasına sağlamalısın.